Dla map topograficznych opracowanych na obszar odpowiedzialności NATO preferowanym odwzorowaniem jest uniwersalne walcowe poprzeczne odwzorowanie Merkatora (UTM – Universal Transverse Mercator).

Odwzorowanie UTM zostało zaprojektowane pomiędzy 80° szerokości geograficznej południowej i 84° szerokości geograficznej północnej z następującymi cechami :
· powierzchnia elipsoidy jest podzielona na 60 stref po 6° każda, ponumerowanych kolejno od 1 do 60, w których strefa o numerze 1 znajduje się pomiędzy 180° i 174° długości geograficznej zachodniej – wzrost numerów stref na wschód (wyjątek stanowi strefa 32 między 56° i 64° szerokości geograficznej północnej, która jest tu rozszerzona do 9° czyli od 3° do 12° długości geograficznej wschodniej, natomiast strefa 31 wskutek tego ma tylko 3° długości, czyli od 0° do 3° długości geograficznej wschodniej,
· każda strefa ma jednolity system współrzędnych prostokątnych

Układ współrzędnych prostokątnych płaskich UTM
Zalecanym układem współrzędnych prostokątnych płaskich do stosowania na wojskowych mapach jest układ współrzędnych UTM oparty na uniwersalnym poprzecznym odwzorowaniu Merkatora (UTM).
Współrzędne prostokątne płaskie – są to wartości wyrażone w liniowych jednostkach miary, oznaczające odległość danego punktu od linii przyjętych za osie układu.
Początkiem układu współrzędnych prostokątnych płaskich jest punkt przecięcia południka środkowego strefy z równikiem.
Wszystkie strefy mają jednolity układ współrzędnych o następujących właściwościach :
· osie układu współrzędnych są oznaczone jako E (rzędna), N (odcięta) i przedstawiane w kolejności E, N – według zasady „RIGHT AND UP” (RAU), to znaczy „w prawo i w górę”,
· współrzędne punktu początkowego wynoszą odpowiednio: Eo = 500 000 m, No = 0 m (dla półkuli północnej), No = 10 000 000 m (dla półkuli południowej)

Siatka meldunkowa UTM
Siatka meldunkowa UTM jest wojskową siatką odniesienia MGRS ( Military Grid Reference System ) pokrywającą w systemie metrycznym odwzorowanie UTM. Siatka meldunkowa UTM stosowana jest na mapach topograficznych i wykorzystywana podczas dowodzenia do ustalania położenia własnego, przedmiotów terenowych lub innych obiektów oraz wskazywania celów. Dane określane według tej siatki stanowią podstawowy element treści każdego meldunku, nawiązującego do mapy topograficznej.
System meldunkowy UTM został zaprojektowany dla obszaru globu ziemskiego pomiędzy równoleżnikami 80º S i 84º N jest w ten sposób powiązany z odwzorowaniem UTM. W celu jednoznacznego określenia położenia punktu na powierzchni Ziemi w systemie meldunkowym UTM zastosowano :
· kombinację liter i cyfr dla oznaczenia numeru strefy odwzorowawczej i odpowiedniego pasa;
· siatkę współrzędnych prostokątnych płaskich (siatkę kilometrową) w każdej strefie odwzorowania UTM;
· podział powierzchni każdej strefy na kwadraty 100-kilometrowe;
· oznaczenie dwoma literami położenia każdego kwadratu 100-kilometrowego w strefach, stosując zapis: oznaczenie kolumny, oznaczenie pasa.
Pierwszy stopień podziału ( pola strefowe )

Cechy siatki meldunkowej są następujące :
1. Obszar siatki określony jest między 80º szerokości geograficznej południowej i 84º szerokości geograficznej północnej. Sześciostopniowe strefy UTM począwszy od 180º długości geograficznej zachodniej są ponumerowane od 1 – 60 w kierunku wschodnim. Wyjątki stanowią strefy 31 (3º) i 32 (9º) między równoleżnikami 56º i 64º szerokości geograficznej północnej.
2. Obszar pomiędzy 80º szerokości geograficznej południowej i 84º szerokości geograficznej północnej jest podzielony na 19 poziomych ośmiostopniowych pasów i pas dwudziesty dwunastostopniowy, pomiędzy 72º i 84º szerokości geograficznej północnej. Pasy te są opisane dużymi literami łacińskimi z południa na północ od litery C do litery W z pominięciem litery I i O oraz literą X (pas dwunastostopniowy).
Przy takim oznaczeniu pole strefowe (oczko siatki) będzie miało oznaczenie liczbowe oznaczające słup, na drugim literowe oznaczające pas.
Dla obszarów okołobiegunowych kuli ziemskiej położonych powyżej 84° szerokości geograficznej północnej oraz 80° szerokości geograficznej południowej, których nie obejmuje system meldunkowy UTM skonstruowano system meldunkowy UPS (Universal Polar Stereographic).

Drugi stopień podziału ( kwadraty 100 kilometrowe w polu strefowym).
Kwadraty 100 kilometrowe są wykreślone w stosunku do południka środkowego w każdej strefie oraz w stosunku do równika w kierunku biegunów. Tak więc na równiku z każdej strony południka środkowego, strefy będą miały po trzy pełne 100 kilometrowe słupy i część czwartego. Ponieważ wartość liniowa 1º na równiku wynosi ok. 111 km zatem połowa sześciostopniowej strefy będzie miała wartość ok. 333 km. Każda strefa na równiku ma 6 pełnych 100 kilometrowych słupów i 2 niepełne.

Oznaczenie 100 kilometrowych słupów w polach strefowych jest następujące:
· słupy 100 kilometrowe na równiku, poczynając od południka 180º długości geograficznej zachodniej na wschód, są oznaczone dużymi literami od A do Z, z wyjątkiem liter I oraz O.
· każda strefa na równiku ma 6 pełnych i 2 niepełne słupy 100 kilometrowe – dla oznaczenia tych słupów w strefie potrzeba 8 kolejnych liter alfabetu. Ponieważ alfabet od litery A do Z ( z wyjątkiem I oraz O) posiada 24 litery, zatem można nimi w sposób ciągły oznaczyć słupy 100 kilometrowe w trzech kolejnych 6º strefach wzdłuż równika o łącznej długości 18º. Wynika z tego, że co 18º długości geograficznej w kolejnych trzech strefach oznaczenia literowe słupów 100 kilometrowych będą się powtarzać.
Oznaczenie 100 kilometrowych pasów w polach strefowych jest następujące
· w strefach nieparzystych (1, 3, 5, 7, … itd.) na półkuli północnej 100 kilometrowe pasy równoleżnikowe, od równika na północ są oznaczone literami od A do V (z pominięciem liter I oraz O), zaś na półkuli południowej są oznaczone literami od A do V w przeciwnym kierunku (z pominięciem liter I oraz O), od równika na południe. Ponieważ liter tych jest 20 zatem co 2000 km, w kierunku biegunów opis literowy pasów 100 kilometrowych na obu półkulach powtarza się.
· w strefach parzystych (2, 4, 6, 8, … itd.) 100 kilometrowe pasy równoleżnikowe są oznaczone na półkuli północnej od równika na północ literami od F do V (z pominięciem liter I oraz O) i po 1500 km ponownie opisane od A do V. Na półkuli południowej od równika w kierunku bieguna opis 100 kilometrowych pasów zaczyna się od litery E do A i po 500 km oznaczenia literowe zaczynają się ponownie od V do A.
Ponieważ strefy południkowe w odwzorowaniu UTM w miarę oddalania się od równika zwężają się, w większych szerokościach geograficznych skrajne 100 kilometrowe słupy odpadają (zanikają) w poszczególnych strefach.
Poprzez powiązanie konstrukcji 100 kilometrowych słupów i pasów w polach strefowych odwzorowania UTM z południkiem środkowym każdej strefy oraz równikiem powstał układ współrzędnych prostokątnych płaskich w systemie meldunkowym UTM.
W obrębie stukilometrowych kwadratów dalszy dokładniejszy podział systemu meldunkowego UTM jest oparty na siatce kilometrowej. Odstęp linii siatki kilometrowej jest uzależniony od skali mapy, na którą siatka jest nadrukowana.

UTM polega on na podawaniu symbolu obszaru oraz odległości (w metrach) od równika i od jednego z południków rozmieszczonych co 6°.

Cała kula ziemska została podzielona na strefy. W ramach strefy są już konkretne mapy. Siatka UTM na mapie w skali 1:25000 to kwadraty o boku 4cm. Każdy bok kwadratów to 1km. Linie siatki są oznaczone jako kolejne kilometry od punktu odniesienia. Ostatnie trzy cyfry to metry (od 0 do 999) Tu też można zrobić odpowiednią skalówkę, ale dobre busole są już w nią wyposażone. Jednak z uwagi na regularne rozmiary siatki (np. 4cm x 4cm) bardzo łatwo wyznaczyć pozycję zwykłą linijką.

Porada: Pierwsze koordynaty czytamy poziomo w prawo (na wschód) Drugie koordynaty czytamy pionowo w górę (na północ)

Linie pionowe i poziome tworzą kwadraty bez względu na skalę zawsze o rozmiarach 1kmx1km (kwadrat należy podzielić sobie na siatkę 10×10 tj. po 100m)

Np: “Oddział wyrusza z miejsca oznaczonego jako IP, Pozycja: 79809180” Interesuje nas tylko te sześć cyfr – 79809180, które dzielimy na dwie części tj.: 7980 i 9180. 7980 – Pierwsze koordynaty czytamy poziomo w prawo (na wschód), przy czym 79 to główne nakreślone na mapę pionowe linie, a 80 to odległość w kwadracie ( 80 to tak naprawdę 800m, czyli 8 linia w siatce kwadratu) 9180 – Drugie koordynaty czytamy pionowo w górę (na północ), przy czym 91 to główne nakreślone na mapę poziome linie, a 80 to odległość w kwadracie ( 80 to tak naprawdę 800m, czyli 8 linia w siatce kwadratu) Na mapie czerwony punkt.